Jakie uprawnienia trzeba mieć na wózek widłowy?

Operowanie wózkami widłowymi to zadanie, które wymaga nie tylko umiejętności technicznych, ale także odpowiednich uprawnień. Wózki widłowe są wykorzystywane w wielu branżach do transportowania towarów na paletach, co sprawia, że są niezbędnym elementem logistyki wewnętrznej wielu firm w tym magazynów. Aby jednak móc legalnie i bezpiecznie obsługiwać wózki widłowe, operator musi spełniać określone wymagania i posiadać odpowiednie uprawnienia wydane przez UDT ( Urząd Dozoru Technicznego ).

Jakie są kroki do zdobycia uprawnień na wózek widłowy?

Uzyskanie uprawnień do obsługi wózków widłowych wymaga spełnienia warunków takich jak:

• Ukończenie 18 lat,
• Badania lekarskie o braku przeciwskazań do pracy jako operator wózka widłowego,
• Ukończony kurs teoretyczny oraz praktyczny dla operatora wózka widłowego,
• W przypadku poruszania się wózkiem widłowym po drogach publicznych posiadania prawo jazdy.
• Pozytywnie zdany egzamin Państwowy przed komisją UDT.  Pamiętajmy iż możliwość operowania wózkami widłowymi jest po odebraniu uprawnień.

Proces ten ma na celu zapewnienie, że operatorzy są w pełni przygotowani do bezpiecznej pracy z wykorzystaniem tego sprzętu.

1. Wymagania wiekowe i zdrowotne

Zanim kandydat przystąpi do dalszych etapów zdobywania uprawnień, musi spełnić pewne podstawowe wymagania. Najważniejsze z nich to wiek oraz stan zdrowia. Aby móc legalnie obsługiwać wózki widłowe, przyszły operator musi mieć ukończone co najmniej 18 lat. Jest to wymóg prawny, od którego nie ma odstępstw. Kolejnym kluczowym aspektem jest stan zdrowia kandydata. Wszyscy przyszli operatorzy muszą przejść szczegółowe badania lekarskie, które mają na celu potwierdzenie ich zdolności do bezpiecznej pracy na stanowisku operatora wózka widłowego. Badania te są niezbędne, nie tylko ze względu na bezpieczeństwo samego operatora, ale także dla ochrony innych pracowników w miejscu pracy. Tylko po pozytywnym przejściu tych badań, kandydat może przystąpić do kolejnych etapów procesu zdobywania uprawnień.

2. Szkolenie teoretyczne i praktyczne

Po spełnieniu wymagań wiekowych i zdrowotnych kandydat musi wziąć udział w specjalistycznym kursie na wózki widłowe, który obejmuje zarówno część teoretyczną jak i praktyczną. Szkolenie teoretyczne skupia się na przekazaniu wiedzy na temat budowy i działania wózka widłowego, zasad bezpieczeństwa pracy oraz przepisów prawa związanych z obsługą tego typu sprzętu. Z kolei szkolenie praktyczne pozwala na nabycie umiejętności praktycznych, niezbędnych do bezpiecznej obsługi wózka widłowego.

3. Egzamin

Po pomyślnym ukończeniu szkolenia kandydat musi zdać egzamin, który również składa się z części teoretycznej i praktycznej.

Część teoretyczna egzaminu sprawdza m.in. wiedzę kandydata na temat :

Znajomości budowy i obsługi wózka widłowego, w tym:

• Podział wózków widłowych
• Budowa wózka widłowego ( mechanika , hydraulika , elektryka )
• Znajomość manetek, przełączników oraz wskaźników służących do poprawnej obsługi wózka widłowego
• diagram udźwigu,
• zasad oraz przepisów bezpieczeństwa – BHP,
• przepisów prawa.

Część praktyczna egzaminu ma na celu zweryfikowanie umiejętności praktycznych kursanta w obsłudze wózka widłowego.

W tej części możemy spodziewać się zadania pytania dot. :

• budowy wózka widłowego,
• na co zwrócić uwagę przed przystąpieniem do pracy ,
• o stan opon,
• o stan techniczny w tym kontrola wycieków silnik oraz układ chłodzenia ,
• o stan techniczny w tym kontrola wycieków w układzie hydraulicznym,
  

Komisja podczas części praktycznej zwraca szczególną uwagę na to czy kandydat na operatora :

• wsiadł na wózek w sposób prawidłowy z zachowaniem środków bezpieczeństwa tzn. trzy punkty podparcia
• zapiął pasy bezpieczeństwa
• w prawidłowy sposób podjechał do palety oraz czy podczas przejazdu z paletą pamiętał o ustawieniu wideł na wysokość transportową
• poprawnie przejechał wraz z paletą wytyczoną przez pachołki drogę bądź slalom pomiędzy pachołkami.

Pamiętajmy iż komisja może nakazać wykonanie tej drogi również na biegu wstecznym.
Egzamin przeprowadzany jest przez uprawnioną instytucję, taką jak Urząd Dozoru Technicznego.

4. Otrzymanie uprawnień

Po pomyślnym zdaniu egzaminu kandydat otrzymuje uprawnienia do obsługi wózka widłowego. Uprawnienia te są ważne przez określony czas i mogą być przedłużane po odbyciu kolejnego szkolenia i zdaniu egzaminu. Posiadanie uprawnień jest potwierdzeniem kompetencji operatora i zwiększa jego atrakcyjność na rynku pracy.

Rodzaje uprawnień na wózki widłowe

Wśród uprawnień do obsługi wózków widłowych wyróżniamy dwie główne kategorie, które różnią się zakresem uprawnień i typem wózków, które można dzięki nim obsługiwać:

Wózki ogólnego przeznaczenia:  Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia, wyłączając wózki z wysięgnikiem oraz obsługę wózków z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem – uprawnienia są ważne przez 10 lat

Wózki specjalizowane:  Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z wysięgnikiem oraz z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem – to uprawnienie obejmuje również obsługę innych rodzajów wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia – uprawnienia są ważne przez 5 lat.

Ważność uprawnień poza granicami kraju:

Uprawnienia wydawane przez Urząd Dozoru Technicznego są ważne na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Poza granicami Polski obowiązują przepisy danego państwa jednakże na terytorium Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej i w państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu, obowiązuje dyrektywa 2005/36/WE z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych.

Na podstawie tej dyrektywy unijnej w krajach Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej oraz w państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu winny zostać wprowadzone przepisy umożliwiające uznanie kwalifikacji zawodowych nabytych w innych krajach z tej grupy. W zależności od kraju mogą występować różnice w sposobie prowadzenia postępowań uznawania kwalifikacji. Szczegółowe informacje na temat przepisów obowiązujących w poszczególnych państwach w zakresie uznawania uprawnień można uzyskać w Punktach Kontaktowych, które zostały powołane we wszystkich państwach uczestniczących w procesie wzajemnego uznawania kwalifikacji.

Akty prawne dotyczące ważności zaświadczeń

Przedłużenie okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych wydanych przez Urząd Dozoru Technicznego na podstawie:

• ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym;
• ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie ustawy o dozorze technicznym;
• rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych. Zwanego dalej rozporządzeniem.

Podsumowanie

Aby legalnie i bezpiecznie obsługiwać wózki widłowe we wszystkich sektorach gospodarki, konieczne jest posiadanie odpowiednich uprawnień. Proces uzyskania takich uprawnień opisaliśmy szczegółowo w tym blogu. Istnieją trzy główne kategorie uprawnień, które różnią się zakresem kompetencji. Wprowadzone w 2019 r. zmiany w rozporządzeniu określiły ważność uprawnień – obecnie mają one ograniczony czas obowiązywania.

Przeczytaj również:

• Co to jest UDT? Jak zdobyć uprawnienia?
• Jakie kursy zawodowe warto zrobić? Lista przydatnych szkoleń