Bezpieczeństwo w pracy to podstawa, szczególnie kiedy mamy do czynienia z maszynami ciężkimi, które nie wybaczają błędów. Szkolenia BHP to temat, który często bywa traktowany po macoszemu, a trzeba sobie zdawać sprawę, że są one wymogiem prawnym, a także kluczem do bezpiecznej pracy, zarówno dla was, jak i dla waszych pracowników. Jakie są rodzaje szkoleń BHP? Co dokładnie obejmują oraz co ile lat należy je powtarzać? Dowiedz się, czytając ten tekst!
Co obejmuje szkolenie BHP?
Szkolenie BHP ma na celu przygotowanie pracowników do pracy w taki sposób, aby minimalizować ryzyko wypadków i zagrożeń zdrowia. Podczas szkolenia BHP poruszane są następujące kluczowe zagadnienia:
- Zasady bezpiecznej pracy — omawiane są procedury i normy, które mają na celu minimalizowanie ryzyka wypadków przy pracy.
- Identyfikacja zagrożeń — uczymy się rozpoznawać potencjalne niebezpieczeństwa w miejscu pracy. Dzięki temu możemy proaktywnie zapobiegać wypadkom.
- Postępowanie w sytuacjach awaryjnych — szkolenie obejmuje również procedury działania w razie wypadku, pożaru czy awarii sprzętu. Omawiane jest działanie w momencie ewakuacji czy udzielanie pierwszej pomocy.
- Ochrona zdrowia — poruszane są tematy związane z ergonomią pracy, higieną oraz ochroną przed czynnikami szkodliwymi.
- Prawo pracy i obowiązki pracodawcy oraz pracownika — szkolenie przypomina o naszych prawach i obowiązkach. Ważne jest, abyśmy byli świadomi, co nam przysługuje i za co jesteśmy odpowiedzialni. Szkolenie przedstawia nam także aktualne przepisy i normy, aby być na bieżąco z nowymi regulacjami i standardami.
Szkolenie okresowe BHP – rodzaje
Szkolenia BHP dzielą się na dwa rodzaje, które przewidują przepisy Kodeksu Pracy:
- Szkolenie wstępne BHP — to pierwszy krok, jaki każdy pracownik musi przejść przed rozpoczęciem pracy. Niezależnie od tego, czy pracujecie na stanowisku biurowym, czy w warsztacie z ciężkim sprzętem, szkolenie wstępne jest obowiązkowe. Składa się ono z dwóch głównych części:
- Instruktaż ogólny – tutaj zapoznajemy się z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa obowiązującymi w zakładzie pracy oraz przepisami prawa pracy. To także moment, w którym poznajemy prawa i obowiązki jako pracownicy.
- Instruktaż stanowiskowy – to kluczowa część dla osób pracujących w technicznych zawodach. Przekazywane są w niej informacje na temat wykonywania obowiązków na konkretnym stanowisku.
- Szkolenie okresowe BHP — to cykliczne szkolenie, które ma na celu utrwalenie wiedzy oraz zaznajomienie pracowników z nowymi przepisami. W zależności od rodzaju wykonywanej pracy częstotliwość tego szkolenia jest różna.
Co ile lat robi się szkolenie okresowe BHP?
Jak już wspomniałem, częstotliwość szkoleń okresowych BHP zależy od rodzaju wykonywanej pracy i stanowiska, jakie zajmujecie. Regularność szkoleń wynika z wymogów prawnych. Czas odnawiania szkoleń to:
- Pracownicy na stanowiskach robotniczych – szkolenie okresowe należy powtarzać co najmniej raz na 3 lata, a w pracach szczególnie niebezpiecznych – co roku. Dla operatorów maszyn ciężkich jest to konieczność, by unikać wypadków i legalnie pracować.
- Pracownicy inżynieryjno-techniczni – odbywają szkolenie co 5 lat, aby aktualizować wiedzę techniczną i zapewnić bezpieczeństwo pracy.
- Pracownicy administracyjno-biurowi – dla nich szkolenie okresowe jest wymagane co 6 lat.
- Osoby kierujące pracownikami i pracodawcy – muszą odbywać szkolenia co 5 lat, by zarządzać ryzykiem i dbać o bezpieczeństwo zespołu.
Jak liczyć ważność szkolenia BHP?
Ważność szkolenia BHP liczy się od dnia jego odbycia. Oznacza to, że jeśli odbyliście szkolenie 15 marca, jego ważność wygasa dokładnie tego dnia po upływie określonego czasu, czyli na przykład za rok, trzy lata czy pięć lat – w zależności od rodzaju pracy.
Jeżeli przegapiliście termin, musicie jak najszybciej zapisać się na nowe szkolenie. Kodeks pracy jasno określa, że pracownik nie może być dopuszczony do pracy bez odpowiedniego przeszkolenia w zakresie BHP.
Kto jest zwolniony z odbycia szkoleń BHP?
Istnieją pewne wyjątki, gdy pracownik może być zwolniony z obowiązku odbycia okresowego szkolenia BHP.
- Przedłoży aktualne zaświadczenie o odbyciu u innego pracodawcy wymaganego szkolenia okresowego.
- Odbył szkolenie okresowe wymagane dla osoby zatrudnionej na stanowisku należącym do innej grupy stanowisk, jeśli jego program uwzględnia zakres tematyczny wymagany programem szkolenia okresowego obowiązującego na nowym stanowisku pracy.
Od 1.01.2019 r. szkolenie okresowe nie jest wymagane w przypadku pracownika na stanowisku administracyjno-biurowym, gdy rodzaj przeważającej działalności pracodawcy znajduje się w grupie działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecią kategorię ryzyka, chyba że z oceny ryzyka wynika, że jest to konieczne. Przykładowe grupy działalności o nie wyższej niż trzecia kategoria ryzyka to m.in. produkcja odzieży, handel detaliczny, działalność finansowa, edukacja.
Czy można pracować bez szkolenia okresowego BHP?
Nie, praca bez aktualnych szkoleń BHP jest niezgodna z przepisami prawa pracy i wiąże się z poważnymi konsekwencjami zarówno dla pracowników, jak i dla pracodawców.
Jeśli pracujecie bez ważnego szkolenia BHP, możecie być pociągnięci do odpowiedzialności w razie wypadku przy pracy. Pracodawca, który dopuści pracownika do pracy bez aktualnego szkolenia BHP, również ponosi odpowiedzialność. Inspekcja pracy może nałożyć na firmę wysokie kary finansowe, a w przypadku poważnych naruszeń bezpieczeństwa, także inne sankcje, w tym czasowe wstrzymanie działalności zakładu.
Dodatkowo, w razie wypadku przy pracy, brak ważnych szkoleń może mieć wpływ na postępowanie odszkodowawcze i ubezpieczeniowe. Firma może zostać pociągnięta do odpowiedzialności za zaniedbanie obowiązków wobec pracowników.
Czy szkolenie BHP może być przeprowadzone online?
Tak, szkolenia BHP online są zgodne z przepisami prawa, w tym z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. dotyczącym szkoleń BHP. Oznacza to, że jeśli szkolenie jest przeznaczone dla odpowiedniej grupy zawodowej i spełnia wymagania programowe, to może być w pełni uznawane jako legalne i skuteczne. Szkolenia BHP online są dostępne dla:
- Pracowników administracyjno-biurowych,
- Kierowników i pracodawców,
- Pracowników inżynieryjno-technicznych,
- Innych zawodów, takich jak nauczyciele, lekarze i inne osoby, które nie pracują w warunkach o wysokim ryzyku.
Jednak pracownicy na stanowiskach robotniczych, szczególnie ci, którzy wykonują prace fizyczne lub są narażeni na niebezpieczeństwa, muszą odbywać szkolenia BHP w formie stacjonarnej. Wymagany jest instruktaż stanowiskowy, który pozwala na praktyczne przeszkolenie w zakresie obsługi maszyn i urządzeń oraz zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia.
Podsumowanie
Szkolenia okresowe BHP to nie tylko obowiązek prawny, ale przede wszystkim dbanie o bezpieczeństwo w miejscu pracy. Regularne odnawianie wiedzy pomaga nam być na bieżąco z przepisami i skutecznie unikać zagrożeń.
Zachęcam was do monitorowania terminów swoich szkoleń i aktywnego uczestnictwa w nich. Jeśli macie własne doświadczenia lub pytania związane z tematyką BHP, podzielcie się nimi w komentarzach — wasze uwagi mogą być cenne dla innych. Jeśli przyszedł dla Was czas na odnowienie szkolenia okresowego, sprawdźcie naszą ofertę szkoleń BHP. Nie odwlekajcie szkolenia — zapraszam do zapisania się na najbliższy termin!
O autorze:
Dyrektor Ośrodka Szkoleniowego SzkoleniaMM Rafał Dunaj
Posiada 30-letnie doświadczenie w górnictwie odkrywkowym. Założyciel Ośrodka Szkoleniowego SzkoleniaMM, jest uznawany za autorytet w dziedzinie górnictwa i szkoleń zawodowych. Jego zaangażowanie w rozwijanie umiejętności technicznych oraz dostosowywanie szkoleń do trendów rynkowych potwierdza jego pozycję jako cenionego lidera i eksperta w branży szkoleniowej.
Przeczytaj również:
